anslemmens.com

philosophy

Kunst stelt vragen, de wetenschap zoekt antwoorden…..

Ans Lemmens

Tja, ik ben kunstenaar….
“Mevrouw, ik ben een Kunstbanause”, vertelde mij een heer tijdens de pauze van een voorstelling in het Parkstad Theater. “Niet echt iets om trots op te zijn”, antwoordde ik. Later zou een voormalig staatssecretaris ongeveer dezelfde mededeling bezigen. Daar staat dan “Then what are we fighting for?”, een vaker geciteerde uitspraak van Winston Churchill, tegenover. Ik laat even in het midden of dit historisch volledig correct is. Kunst blijft blijkbaar discutabel. Maar daar is ook nog dat boek van Nuccio Ordine “Het nut van het nutteloze”; een manifest tegen het rendementsdenken…..
Tussen deze tegenstellingen werk ik als kunstenaar. Ik ga echt niet beweren dat de wereldproblemen hierdoor minder groot worden, armoede bestreden of het milieu verbetert. Ik ben één van de mensen die zich ondanks alles of dankzij leeft voor kunst. Zoals in alle tijden en alle culturen het geval was en is.
Natuurlijk kan ik niet ontsnappen aan mijn eigen tijd, ervaringen, omgeving. Iedereen in Nederland heeft toegang tot onderwijs en informatie stroomt als een tsunami over ons heen. Er zijn ervaringen, mails, tweets, familie, buren, onze voetballers, Max Verstappen, Europa, Trump, vluchtelingen. Uit al die ervaringen en de hierdoor opgeroepen emoties, gevangen in de maalstroom van de tijd, komt mijn werk voort.
Evenzo natuurlijk past de term “postmodern”. Al zo’n honderd jaar gelooft de kunst niet meer in het alleen zaligmakende; humor overwint het absurdisme; ook een stripverhaal kan literatuur zijn. Niet alleen de koning wordt geportretteerd; een zwerver eveneens. Deze maatschappelijke instelling is duidelijk zichtbaar in mijn werk; in formaat, afbeelding, materiaal, thematiek, wisselende stijl……Ik ben geen moralist en heb geen algemeen geldende statements.  Ideologie, wetenschap, godsdienst moeten bespreekbaar blijven, geïnterviewd worden, zekerheden ondervraagd, gewantrouwd. Uitspraken van de Oostenrijks-Britse filosoof Karl Popper als “Het indirecte levert kennis op” en zijn twijfel aan de objectiviteit van wetenschappelijke waarnemingen, schreeuwen als het ware om een tegenpool en voor mij is dat kunst.
Postmodern,  ik schreef dat al, betekent dus dat ik mij bedien van het realisme, impressionisme, restauratieve technieken, graffiti, fotografie, collage, talen, verf, krijt, potlood, spray….Al werkend kom ik tot een afbeelding. Deze afbeelding zie ik echter niet als “product”, met de bijbehorende dwang dit te “vermarkten”, maar als een geïnitieerd proces; een uitnodiging aan de toeschouwer om deel te nemen. Stel U een driehoek voor van kunstenaar, werk en beschouwer.
“Ja maar”, zeggen er dan velen “je vindt het mooi of niet”. Dan zeg ik “Jammer, dan doet U zichzelf tekort”. Met een duimpje omlaag of omhoog, een like of géén like, gaat er veel verloren. Kunst is een uitnodiging. Ik had een begenadigd leraar, Hub Graus, die beschikte over het vermogen om zelfs in de minst geslaagde werkstukken prachtige delen te zien en -dat was het geniale- ons leerde deze te benoemen. Hij leerde ons genieten van dat wat er voor ons lag en eigenlijk was dit de basis van wat wij tegenwoordig bedoelen met Mindfullness; even weg van je ego en even stil zijn en ervaren.
Ik wens iedereen ervaringen, impulsen, wellicht inspiratie, ideeën toe. Dat is waarom ik schilder.
Ans Lemmens, Amstenrade augustus 2019.

© 2024 anslemmens.com